Þróun sýklalyfjaþols

Eitt dæmi um hagnýtingargildi grunnþekkingar, er sú staðreynd að þróunarkenningin nýtist til að skilja tilurð og dreifingu sýklalyfjaónæmis.

Við skrifuðum pistil um þetta fyrir vísindavefinn í sumar. Þar segir m.a.

Sýklar eru meðhöndlaðir með margskonar lyfjum en stundum verða þeir þolnir. Einnig er talað um lyfjaónæma stofna baktería. Orsökin fyrir tilurð þeirra er sú að sýklalyf eru sterkur valkraftur, sem leiðir til breytinga á stofni sýklanna. Hér er að verki náttúrulegt val, sem Charles Darwin og Alfred Wallace uppgötvuðu fyrstir manna...

En tökum nú nærtækara dæmi. Ímyndum okkur bakteríu sem veldur sjúkdómi í mönnum. Hugsum nú um bakteríuna sem stofn, hóp einstaklinga þar sem enginn er nákvæmleg eins. Einstakar bakteríur þola tiltekið sýklalyf misvel og þolið er arfbundið. Bakteríur með ákveðin gen, eða vissar útgáfur af einhverju geni, eru þolnari en hinar. Ef við meðhöndlum sýkingu með þessu sýklalyfi, lifa þolnar bakteríugerðir af en aðrar ekki. Ef við notum sýklalyfið stöðugt munu þolnu gerðirnar veljast úr með tíð og tíma, alveg vélrænt. Þess vegna getum við ekki gefið öllum sýklalyf alltaf. Ef það er gert, verða sýklalyfjaþolnar bakteríur allsráðandi, og sýklalyfið gagnslaust.

Arnar Pálsson 4.6.2014 Hvernig myndast sýklalyfjaþol?

Sjá einnig

Sýklalyfjaónæmi og sýklalyfjanotkun - Embætti landlæknis

     
   

Rannsóknaþing 29. ágúst 2014

Rannsóknaþing
Niðurstaða úttektar á íslensku rannsóknarumhverfi

föstudaginn 29. ágúst kl. 8:30-11:00 á Hilton Reykjavík Nordica, sal H

Hér er tilkynningin (sem að íslenskum sið barst tímanlega) um þingið. Ég hvet fólk til að mæta og taka þátt í umræðum.

------------

Alþjóðlegir ráðgjafar hafa lagt jafningamat á stöðu vísinda, rannsókna  og nýsköpunar á Íslandi. Á þinginu verður niðurstaða úttektarinnar til umfjöllunar og munu Francien Heijs og Arnold Verbeek fjalla um skýrsluna og í kjölfarið verða pallborðsumræður með þátttöku fundargesta. Húsið opnar kl. 8:15 með morgunverði fyrir gesti þingsins.

Hvatningarverðlaun Vísinda- og tækniráðs verða afhent á þinginu.

Fundarstjóri: Hallgrímur Jónasson forstöðumaður Rannís

Dagskrá

8:30        Opnunarávarp
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra og formaður Vísinda- og tækniráðs

8:40        Úttekt á íslensku rannsóknarumhverfi
Illugi Gunnarsson mennta- og menningarmálaráðherra

8:50        Afhending Hvatningarverðlauna Vísinda- og tækniráðs
Formaður dómnefndar gerir grein fyrir valinu
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra og formaður Vísinda- og tækniráðs afhendir Hvatningarverðlaunin 2014

9:20        Kynning á niðurstöðum jafningjamats
Francien Heijs formaður jafningjahópsins og vísindaráðgjafi hollenska menntamálaráðuneytisins
Arnold Verbeek ráðgjafi hjá IDEA Consult

9:50       Viðbrögð frá íslensku vísindasamfélagi - pallborðsumræður
Eyjólfur Guðmundsson rektor Háskólans á Akureyri
Erna Magnúsdóttir rannsóknasérfræðingur á heilbrigðissviði Háskóla Íslands
Unnur Brá Konráðsdóttir formaður allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis
Guðbjörg Heiða Guðmundsdóttir verkefnisstjóri framkvæmdastjórnar Marel um R&Þ
Árni Snorrason forstjóri Veðurstofu Íslands

                Umræðustjóri: Ari Trausti Guðmundsson jarðeðlisfræðingur

Morgunverður í boði fyrir gesti frá kl. 8:15