Leita í fréttum mbl.is

Minning um flugumann

Þann 30 Nóvember lést Seymour Benzer, framúrskarandi vísindamaður á sviði erfðafræði og eðlisfræði. Ferill hans hófst í seinna stríði við leynilegar rannsóknir á leiðni kristalla. Þótt hann hafi skapað sér nafn í eðlisfræði, ákvað hann að söðla um og hóf rannsóknir á eðli gensins uppúr 1950. Helsta ráðgátan var hvort að genin væru eindir eða hvort að þau væru samsett úr mismunandi pörtum. Til að svara þeirri spurningu notaði hann veiru sem sýkir bakteríuna E. coli, og tókst að einangra nokkrar stökkbreytingar í veirunni. Næsta skref var að kortleggja stökkbreytingarnar, og í ljós koma að þær höfðu áhrif á mismunandi hluta gensins. Það staðfesti að gen eru ekki stakar eindir, heldur eru þau samsett úr mörgum hlutum. Nú vitum við að genin eru samsett úr langri röð basa, sem getur hver um sig stökkbreyst. Reyndar er það þannig að stökkbreytingar í sumum bösum eru alvarlegri en aðrar, og getur það m.a. útskýrt hvers vegna sumir fá alvarlegri form erfðasjúkdóma en aðrir.

Eftir að hafa komið upp sterkum rannsóknarhóp á sviði sameindaerfðafræði, ákvað Seymour að takast á við nýtt vandamál. Atferli og hegðun. Hann snéri sér að ávaxtaflugunni, og fór að skima fyrir stökkbreytingum sem raska atferli og hegðun. Ein fyrsta stökkbreytingin sem einangruð var, leiddi til þess að dægurklukka flugurnar ruglaðist, þær lifðu ekki samkvæmt 24 stunda klukku lengur. Stökkbreytingin var í geni sem hlaut eðlilega nafnið clock. Þrátt fyrir að Seymour hafi komist á eftirlaun 1992, hélt hann áfram öflugum rannsóknum á erfðum atferlis og skyldra eiginleika.

Því hefur oft verið haldið fram að Dr. Benzer hafi fyrirgert möguleikum sínum á Nóbelsverðlaunum, með því að skipta svona oft um fræðasvið. Hann gaf lítið fyrir slíkar ályktanir:

“It’s always very refreshing to be able to just make a clean break, start over again with something you’re completely ignorant about... That’s very exhilarating; nothing’s expected of you because you’re a novice; and, with luck, you come up with something that other people were saying was impossible because they know too much.”

Þýtt og umorðað: "Það er alltaf hressandi að byrja frá grunni, á einhverju sem maður veit ekkert um. Slíkt er spennandi, því enginn býst við neinu af manni, af því maður er svo mikill græningi. Með smá heppni getur maður rambað á eitthvað sem fólk hélt að væri ómögulegt, vegna þess að það veit of mikið."

Seymour Benzer minnir okkur á að viðurkennd þekking setur stundum vísindalegum framförum skorður. Leiðin til að svara erfiðum spurningum, eins og um rót atferlis, getur oft verið að leggja gamlar forsendur til hliðar og nálgast efnið frá nýju horni. Í tilfelli Seymours, þá beitti hann og samstarfsmenn, erfðafræðilegum aðferðum til að rannsaka ferla sem liggja að baki lífklukkunni og öldrun (þau nefndu genið Methuselah), ferli sem fólk hélt að ekki væri hægt að rannsaka.


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband