Vel gert Bergþóra

Þetta er ein best skrifaða vísindafrétt sem ég hef séð á mbl.is í háa herrans tíð. Hún tekur á mikilvægu máli, setur það skýrt fram og varast oftúlkanir eða æsifréttastílinn sem stundum loðir við vísindafréttir. Það verður að viðurkennast að undirritaður veldur móðurmálinu ekki mjög vel, en ég kann að meta þann skýra stíl sem Bergþóra Njála ritar í (það er til fyrirmyndar að hún kvitti undir). Vel gert Berþóra.

Fréttin um H1N1 er mun betri en endurprentun fréttatilkynninga (Ný uppgötvun í erfðaprófi ÍE og grein um rannsókn Hjartaverndar [f]inna gen sem tengist gáttaflökti). Þetta væri í sjálfum sér ekki tíðindavert, mbl.is stundar það að birta fréttatilkynningar meira eða minna óbreyttar. Það sem gerir þetta svona vandræðalegt er að báðar rannsóknirnar voru að rannsaka sama sjúkdóminn (gáttaflökt), fundu tengsl við sama gen (ZFHX3) og birtu rannsóknirnar í sama vísindariti (Nature Genetics). Alvöru ritstjórar hefðu fattað að þarna væri skemmtilegt efni, tveir íslenskir hópar komast að sömu niðurstöðu um mikilvægan sjúkdóm og birta samhliða í virtu tímariti.

Heimild í Nature um "svínaflensun":

Yasushi Itoh og félagar In vitro and in vivo characterization of new swine-origin H1N1 influenza viruses 2009 Nature, 13 júlí.

Vefgátt The Guardian um H1N1 veiruna.

Frumheimildir greina ÍE og Hjartaverndar.

Benjamin og félagar Variants in ZFHX3 are associated with atrial fibrillation in individuals of European ancestry 2009 Nature Genetics.

Daniel F Gudbjartsson og kameratar A sequence variant in ZFHX3 on 16q22 associates with atrial fibrillation and ischemic stroke 2009 Nature Genetics

Ýmsar hliðstæður við spænsku veikina 1918

Til hamingju SRF

Það gerist ekki á hverjum degi að íslendingur birti grein í Nature. En í þessari viku var sett á vef tímaritsins eintak af grein sem Sigríður R. Franzdóttir birti úr doktorsverkefni sínu.

Hún rannsakaði samskipti og far fruma í augum ávaxtaflugna. Hún rannsakaði  þroskun taugatróðsfruma og samskipti þeirra við taugafrumur þegar augað er að þroskast. Boðferlið sem skiptir mestu máli er FGF boðferlið, sem kemur við sögu í mörgum öðrum ferðalögum fruma (bæði í flugum og mönnum). Þetta sýndi Sigríður fram á með því að kanna þroskun í flugum sem báru gallað eintak af ákveðnum genum (t.d. FGF viðtakanum, boðpróteinunum (Thisbie og Pyramus)) og með því að auka tjáningu genanna markvisst. 

Þetta er dæmi um mjög flotta rannsókn sem dýpkar skilning okkar á því hvernig taugar og stoðvefur þeirra ræða saman á meðan þroskun stendur. Ef til vill getur einhver snjall fjölmiðlafulltrúi snúið þessari grunnrannsókn upp í heillandi fréttatilkynningu, um mögulega lækningu á augna sjúkdómum eða þróun frumufars, en framfarir í vísindum gerst ekki með fréttatilkynningum heldur traustum rannsóknum sem þessari.

Mynd eftir Franzdóttur og félaga í Nature. Því miður er myndin með lélega upplausn, biðst forláts á því.

Heimild:

Sigrídur Rut Franzdóttir og félagar Switch in FGF signalling initiates glial differentiation in the Drosophila eye Nature 2009, 13 July 2009, doi:10.1038/nature08167.