Náttúrufræðingurinn, Williams og frumulíffærið

Nýr náttúrufræðingur kom í gegnum lúguna í vikunni. Ég byrjaði strax að lesa grein Menju von Schmalensee um ágengar tegundir, sem er seinni greinin af tveimur um þetta efni.

Ég las líka ágæta minningargrein Snæbjarnar Pálssonar um þróunarfræðinginn George C. Williams sem lést nú í haust. Hann var sannkallaður Íslandsvinur, dvaldi hérlendis um og eftir miðja síðustu öld og sinnti aðallega rannsóknum á vistfræði hafsins. Hann skrifaði hugleiðingar sínar á íslensku, sem er víst fátítt erlendis af einhverjum ástæðum og álitið sérvitringslegt. Framlag hans til þróunarfræðinnar fólst aðallega í því að hann útskýrði hvernig náttúrulegt val mun virka sterkast á einstaklinga og arfgerðir þeirra, og setti þannig hugmyndir um hópaval í rétt samhengi. Úr viðtali Franks Roe við Williams árið 1998:

"I am convinced that it is the light and the way." These are the final words in Adaptation and Natural Selection, George C. Williams's 1966 book about evolution. In the decades since the publication of this book, which became one of the most influential in its field, nothing has altered Williams's conviction that evolutionary theory is not just of it intellectual interest but has much practical significance for human life.

A marine biologist by training, Williams took two sabbaticals to conduct fish research in Iceland, but he is most widely known as a theoretician. As early as 1957, he wrote a paper on senescence considered by some to be a cornerstone of modern evolutionary theory. Williams has also written passionately about the "moral unacceptability of natural selection" and the necessity Of using our intelligence to triumph over it. For a paper on evolutionary ethics, Williams came up with one of the most eye-catching titles in scientific literature: "Mother Nature Is a Wicked Old Witch."

Í blaðinu er einnig auglýsing frá the-organelle sem er sprotafyrirtæki Bjarna Helgasonar listamanns (sem gerði kápuna af Arfleifð Darwins). Hann hannaði og framleiðir nú boli með myndum af stórum og smáum lífverum.

Athugasemdir

[Jóhann (IP-tala skráð) 16.12.2010 kl. 22:28]

Þetta er ákaflega skringileg færsla hjá þér; Arnar.

Þessi fyrsta vísun í Williams, "I am convinced that it is the light and the way.", er náttúrulega ekkert annað en trúarleg.

Þetta skil ég hreint ekki:

"nothing has altered Williams's conviction that evolutionary theory is not just of it intellectual interest but has much practical significance for human life."

En gangi vel að selja bolina...

Þessi moli er einnig furðulegur: 

"Williams has also written passionately about the "moral unacceptability of natural selection" and the necessity Of using our intelligence to triumph over it."

Að sigrast á náttúrulegu vali!? Er það ekki mótsögn?

[Arnar Pálsson, 17.12.2010 kl. 10:25]

Sæll Jóhann

Það er nú stundum að vísinda og fræðimenn leyfa sér, í algerum munaði, skáldlegt mál og flúr. Það sem Williams átti við í bók frá árinu 1966 var að heppilegt væri að nota þróunarfræði sem leiðarljós í rannsóknum á eiginleikum, atferli og samskiptum lífvera.

Það er misskilningur að álykta að staða hans (eða þróunarfræðinnar) sé trúarleg. Ekki frekar en hver einasti knattspyrnumaður sem hrópar andskotinn þegar skot geigar er álitin satanisti.

Hvort skilur þú ekki, setninguna eða að þróunarkenningin sé hagnýt fyrir mannfólk?

Varðandi síðasta punktinn, þá veit ég ekki alveg hvað hann er að fara. Það gæti verið að hann sé að ræða náttúrulegt val er blint ferli, sem velur bestu skammtímalausnina frekar en bestu lausnina. Williams sagði að náttúrulegt val væri af "hinu illa", sem er aftur flúrað orðfar en ekki sleggjudómur. Ég er ekki viss um hvað hann á við með að sigrast á náttúrulegu vali, en grunar að hann sé að fjalla um hegðun mannfólks og samfélagslega ábyrgð. Við ættum að nota greind okkar til þess að draga úr áhrifum lögmála náttúrunnar á líf fólks, þ.e.a.s. koma í veg fyrir að samskipti okkar einskorðist af náttúrulegu vali á milli einstaklinga eða hópa. Sbr. umræðu seinna í greininni:

[Roes] In your latest book, you describe the biological creation process as being both "evil" and "abysmally stupid." What do you mean when you say this?

[Williams] Natural selection maximizes shortsighted selfishness, no matter how much pain or loss it produces. There are far more losers than winners, and great losses often arise from trivial gains. The killing of monkey infants for minor male reproductive gain is the example that most persuasively led me to use words like evil.

As to its stupidity, natural selection produces what seem to be ingenious devices, like eyes and hands and the human capacity for language, but a close examination shows these devices to be just the sorts of things that can arise from trial and error, with no modifications that would arise from any real understanding of the problems to be solved. As a result, all organisms are burdened with maladaptive historical legacies, such as the many problems that arise from the close association' of the human reproductive and excretory systems.

Ég vona líka að Bjarna gangi vel með bolina.

[Arnar, 17.12.2010 kl. 14:06]

"Williams has also written passionately about the "moral unacceptability of natural selection" and the necessity Of using our intelligence to triumph over it."

Er hann ekki að meina að við, mannkyn (eða svona flest okkar), finnst það siðferðislega rangt og ómanneskjulegt að láta náttúrulegt val hafa sinn gang, td. eigum við að láta langveik börn deyja eða ekki?  Á að lækna mikið slasað fólk, á að hjúkra öldruðum og jafnvel framlengja líf þeirra eftir að líkaminn byrjar að gefa sig?

Nútíma læknisfræði er lítið annað en stórkostlegt inngrip í náttúrulegt val.

[Arnar Pálsson, 20.12.2010 kl. 11:18]

Góð ábending Arnar dreki

Þetta er líklega rétt hjá þér, Williams hefur skrifað mikið um Darwínsk læknavísindi. Hann leggur þar áherslu á að við notum þróunarfræðina til að skilja orsakir sjúkdóma, eiginleika líffæra og sýkla.

Annars kemur punkturinn þinn á skemmtilega hugmynd, um samhjálp hópsins og hópaval. Atferli lífvera er líka hluti af svipgerð þeirra og þar með getur það mótast af náttúrulegu vali. Það að sjá um ungviði er atferli, að sinna sjúkum ættingjum er atferli og e.t.v. má segja að nútíma læknisfræði sé líka atferli. En þá væri valið ekki lengur á einstaklingi eða fjölskyldu, heldur á stærri hóp...þ.e.a.s. hópaval (group selection) gæti átt sér stað. Sá hópur sem er með bestu læknisfræðina gæti verið hæfastur.

Þar af leiðir að málið er orðið dálítið flókið ;)