Glansandi mynd...

Vinnuveitandi minn Háskóli Íslands sendir reglulega út tilkynningar um atburði, merkileg framfaraskref í vísindum og stöðu mála innan skólans. Tilkynningarnar hafa nokkur hlutverk, m.a. að upplýsa skattgreiðendaur um starf HÍ, upplýsa fólk um framfarir í vísindum, kynna vísindastarf innan skólans og auglýsa skólann fyrir væntanlegum nemendum. Mikið til snýst þetta um að byggja upp ímynd og viðhalda henni. Ég viðurkenni alveg að ég tek þátt í þessu með pistlum og tilkynningum.

Hluti af ímynd HÍ er að þetta sé öflugur rannsóknarháskóli. Sannarlega hafa vísindamenn við HÍ lyft grettistaki, og margir gert stórkostlega hluti. En það er ekki endilega HÍ og aðbúnaði þar að þakka. HÍ veitir sínum sterkustu rannsóknareiningum og vísindamönnum merkilega lítinn stuðning.

Nýráðnir starfsmenn fá engan afslátt á kennsluskyldu - alkunna er erlendis að fólk sé undanþegið kennslu fyrsta starfsárið.

Nýráðnir starfsmenn fá engan fjárstuðning til að koma sér upp aðstöðu, eða laun fyrir aðstoðarfólki. Slíkt er eðlilegt við alvöru rannsóknarháskóla erlendis.

HÍ skaffar litla sem enga stoðþjónustu við rannsóknir. Það er hægt að fá styrki til að kaupa tæki, en sama og engan pening til að reka þau eða gera við.

Stuðningur við doktorsnema er yfirleitt veittur til 3 ára - en engu fé veitt í viðeigandi rannsókn. Sumir fá pening fyrir doktorsnema en engan pening fyrir efnum. Aðrir fá pening fyrir efnum en engan fyrir doktorsnema. Það getur ekki verið skynsamleg leið til að fjármagna rannsóknir.

Miklu fé er varið í doktorsnema en engu í meistaranema (vegna þess að þeir telja meira í alþjóðlegum samaburði). Hins vegar leggur HÍ út frá Bologna kerfinu, sem gerir ráð fyrir því að fólk geri fyrst meistara-verkefni og síðan doktorsverkefni.

Doktorsnemar eru iðullega styrktir í 3 ár af HÍ, en verkefnin taka yfirleitt 4-5 ár. Það getur leitt til þess að fólk dagi uppi í verkefninu sínu, þurfi að sækja sér vinnu annarsstaðar og ljúka doktorsverkefnum í hjáverkum (eða ekki).

Verk vísindamanna innan HÍ* eru metin eftir fáránlegu kerfi, sem hvetur til þess að fólk birti margar litlar greinar í ósýnilegum tímaritum (erlendis eru vísindamenn sem birta í topp tímaritum verðlaunaðir).

Mikið var hressandi að létta þessu af sér. Ég ætla nú að halda áfram að greina erfðabreytileika í fléttum. Gleðileg páskakveðja frá vísindavíglínunni.

Skyldir pistlar:

Í fréttum eða fokinn

*Leiðrétting, í fyrstu útgáfu pistils vantaði "innan HÍ" í setninguna.

554 skráðir í doktorsnám

Athugasemdir

[Libertad, 20.4.2011 kl. 16:27]

Það sorglegasta er að aðeins lítill minnihluti af þeim sem sækja um  og upfylla öll skilyrði fá að fara í doktorsnám í H.Í. Það virðast ekki vera neinar reglur um hvernig doktorsnemar eru valdir, sem er mjög slæmt. Þeir sem sækja um fyrir 15. apríl fá að vita það í júní hvort þeir geti byrjað. Eftir því sem mér skilst, þá þarf nefndin ekki að gefa neina skýringu á synjun. Það fæst fyrst þegar synjunin hefur verið kærð til kærunefndar, sem ekki þarf að sýna fram á réttmæti ástæðunnar.

Að mínu áliti ættu allir sem sækja um að fara í doktorsnám innan sviða háskólans, sem hafa mastersgráðu og sem koma með einhver meðmæli, fá leyfi til þess. Hins vegar grunar mig að þeir sem nefndin velur til náms á Verkfræði- og náttúruvísindasviði séu fyrst og fremst:

a) "Heimaalningar", sem luku mastersprófi við H.Í. og ekki við aðra evrópska háskóla,

eða

b) Þeir sem hafa "orðstír", þ.e. þeir sem þegar hafa skrifað vísindagreinar í tímarit, sem jú ekki allir hafa haft möguleika á (fer eftir starfssviði).

Arnar, þú mátt gjarnan kommentera þetta út frá þinni vitneskju um þessi mál, vonandi hef ég rangt fyrir mér. Vandamálið er að ef maður spyr úti í H.Í. þá fást engin svör, nema "bíddu og sjáðu hvað verður".

[Arnar Pálsson, 20.4.2011 kl. 16:46]

Takk Libertad fyrir athugasemdina

Svar mitt byggist á reynslu á sviðið líffræði og erfðafræði, og sem fyrrum nemanda við HÍ og North Carolina State University.

Það eru tvær megin leiðir í framhaldsnám. Sú fyrri er að leita til ákveðins kennara eða sérfræðings til að vinna með. Í því tilfelli hanna nemandi og leiðbeinandi oft verkefnið saman - eða að minnsta kosti að grunni til. Verkefnin verða oftast innan fagsviðs viðkomandi leiðbeinanda eða á mörkum fagsviða ef fleiri eru aðalleiðbeinendur.

Seinni leiðin er sú að sækja um doktorsnám, þegar einhver leiðbeinandi auglýsir eftir fólki í ákveðin verkefni. Þá er leiðbeinandi oftast búinn að leggja skýr drög að verkefni, og leitar að besta kandidat í viðkomandi verkefni (dáldið eins og þegar ráðið er í starf).

Í báðum tilfellum þarf nemandi að sanna færni sína, framvísa einkunnum, meðmælum, kláruðum vísindagreinum, veggspjöldum o.s.frv. Það er algengast að viðkomandi séu með meistarapróf, eða þá aðra áþekka reynslu.

Þriðja leiðin þekkist við Bandaríska háskóla. Þá eru nemendur teknir inn í ákveðnar deildir, en fá síðan að prufa að vinna hjá 3 leiðbeinendum (í 2-3 mánuði - og eftir samkomulagi auðvitað) sem vinna á áhugasviði nemandans. Þetta form setur nemandann í öndvegi, og virkar oft mjög vel. Hins vegar er kostnaðurinn er meiri (þarf 1 ár auka í laun) og þetta hægir á námi, nemendur eru 5-6 ár að ljúka námi yfirleitt.

Ég held að á sviði Verkfræði og náttúruvísinda fari hlutfall íslendinga í doktorsnámi minnkandi með ári hverju. Heimaalingar voru algengastir á fyrstu árum doktorsnáms hér, og eru margir hverjir mjög frambærilegir (ég er með tvo slíka í doktorsnámi), en í mörgun tilfellum þegar auglýst er eftir nemendur í doktorsverkefni, þá sækja um mjög frambærilegir útlendingar. Margir þeirra hafa orðstír, birtar greinar eða eitthvað annað sér til framdráttar.

Mér skilst á skrifum þínum að þú hafir hug á að komast í framhaldsnám en ekki orðið ágengt. Ég skora á þig að leita til fólks á því sviði sem áhugi þinn liggur og reyna að hanna verkefni. En búðu þig undir erfiða ferð, styrkir eru af skornum skammti og margt í kerfinu gamaldags (sbr. pistilinn að ofan).

[Libertad, 22.4.2011 kl. 00:02]

Takk fyrir þetta svar. Nei, ég hef nýlega sótt um og svars er ekki að vænta fyrr en í júní. Hins vegar staðfestir svarið þitt það sem ég óttaðist (my worst fears).

[Arnar Pálsson, 25.4.2011 kl. 10:15]

Sæll Libertad

Það má vera að HÍ - og þar með við á verk og náttúrufræðisviði - þurfum að skrepa á þessum atriðum á vefsíðu skólans. Meistaranám er reyndar dálítið mismunandi eftir deildum og fagsviðum, hjá okkur í líffræðinni eru þetta heilmikil verkefni sem krefjast sjálfstæðrar rannsóknavinnu og úrvinnslu, en hjá öðrum greinum vega meistaraverkefnin minna og kröfurnar að sama skapi minni. Úti í Ameríku eru síðan til kúrsa-masterar, þar sem fólk þarf ekki að skila ritgerð um rannsóknir, en útskrifast samt með meistarapróf.