Fjöldi og dreifing dílaskarfa á Íslandi

Jón Einar Jónsson og Arnþór Garðarsson segja frá rannsóknum á dílaskarfi næsta föstudag 22. mars kl. 12:30 í stofu 131 í Öskju, náttúrufræðihúsi HÍ.

Erindið verður flutt á ensku undir titlinum Numbers and distribution of the great cormorant in Iceland: limitation at the regional and metapopulation level.

Fjallað verður um niðurstöður nýlegrar rannsóknar þeirra félaga.

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/ece3.5028

Ágrip greinar, snarlega snarað af Jóni.

Sagt er frá niðurstöðum á rannsókn á stofnvistfræði dílaskarfs á Íslandi 1975-2015, þar sem notast var við talningar á hreiðrum úr lofti. Hlutfall ungfugla var metið með talningum á landi 1998-2014. Fjöldi unga í hreiðri var metinn af loftmyndum 2007-2015.

Fjöldi hreiðra var svipaður 1975, 1984 og 1990. Eftir lægð 1992 jókst fjöldi hreiðra um 3.5% árlega 1994-2015. Fjöldi hreiðra sýndi jákvætt samband við hrygningarstofna nytjafiska en neikvæða fylgni við svaltempruðu hafhringrásina í Norður-Atlantshafi.

Meðalstærð varpstaða jókst 1994-2001 en lækkaði 2002-2015. Hlutfall hreiðra á skerjum á móti grónum eyjum lækkaði í fyrstu, úr 69% í 44% 1994-2003 en jókst í 58% 2012-2014. Talið er að þarna séu hreiðurstæði að færast til vegna breytinga á búskaparháttum og þar með umferð manna.

Þéttleiki (fjöldi hreiðra á km2 grunnsævis <20m dýpi) var borinn saman milli fimm talningasvæða og var svipaður milli svæða 1975-1996. Eftir það jókst þéttleiki á tveimur innri, skýldari svæðum og einu af þremur ytri, skjólminni svæðum, samtímis því lækkaði þéttleiki á einu ytra, skjólminna svæði en stóð í stað í því þriðja. Skýldari, innri svæðin báru því fleiri hreiður á rannsóknatímanum en þar hafði umgangur manna aftrað skarfavarpi.

Fjöldi unga í hreiðri var sviðaður milli svæða en lækkaði 2007-2015 úr 2.5 að meðaltali í 1.8 unga/hreiðri.

Hlutfall ungfugla í September lækkaði 1998-2015 úr 0.4 í 0.3 og sýndi neikvætt samband við ártal og fjölda hreiðra ef árið 2002 var undan skilið. Þetta bendir til þéttleikaháðra áhrifa á hlutfall ungfugla. Lífslíkur ungfugla í September-Febrúar reiknuðust sem 0.471+0.066SE. Hlutfall ungfugla sýndi ekkert samband við loftslagsbreytingar eða fiskistofna.

Árlegar lífslíkur fullorðinna, reiknaðar út frá fjölda hreiðra og aldurshlutföllum 1999-2014 voru 0.850±0.026SE.

Stofnstærð dílaskarfs á Íslandi var því talin takmörkuð af fæðuframboði í gegnum ungaframleiðslu innan talningasvæða og af lífslíkum að vetrarlagi.