Gervivísindin í Brain Gym

Gervivísindin er mörg og skrýtin. Þau eiga það sammerkt að tileinka sér orðfæri og hugtök raunvísinda, en sleppa síðan tökum á raunveruleikanum og byggja miklar skýjaborgir (sem notaðar eru til að selja haug af vörum, bókum, diskum...).

Dæmi um slík gervivísindi eru kennsluaðferðir fyrir grunnskóla, þekkt sem Brain Gym, sem hefur verið að ryðja sér til rúms á Bretlandseyjum. Um er að ræða ósköp einfalda leikfimi, t.d. eru krakkarnir beðnir um að gera einfaldar hreyfingar, setja hendina á bringuna, putta í naflann og hugsa. Það er svo sem ósköp saklaust, en rökstuðningurinn fyrir herlegheitunum er það ekki. Þessi æfing á (samkvæmt Brain Gym!) að auka blóðflæði til höfuðsins, og þar með bæta starfsemi heilans.

Bæklingar frá Brain Gym eru stappfullir af slíkum staðhæfingum, sem hljóma vísindalega, rætt eru taugar, blóðflæði og vöðva, en hafa engan vísindalegan grunn. (Myndin að neðan er af spaugsíðunni "The Onion").

Saklaus leikfimi sem gæti nýst til að brjóta upp einsleita kennslu (einkennast því miður af miklum setum og eintali kennara), er markaðsett sem afurð vísindalegra rannsókna. Hvernig eiga nemarnir síðan að samræma þessa "þekkingu" við það sem við vitum um starfsemi líkama okkar, út frá raunverulegum rannsóknum? 

Ben Goldachre ræðir þetta í nokkrum skemmtilegum pistlum á vefsíðu sinn, sá besti er titlaður "Ítrekaðir árekstrar við vegg af heimskum kennurum, leiðir til aukins blóðflæðis til ennisblaðanna" sem hljómar mun snarpara á frummálinu: "Banging your head repeatedly against the brick wall of teachers’ stupidity helps increase blood flow to your frontal lobes" 

BBC Newsnight, beindi einnig kastljósi sínu að viðfangsefninu (sjá tengil). Það er sláandi að nokkrir Brain Gym nemendur tileinka sér þvaðrið án nokkurar gagnrýni. Vonandi sjá þau í gegnum reykinn að lokum (ekki viljum við fá lækna sem segja okkur að stinga puttanum í naflann og fara heim). Seinna myndskeiðið er viðtal við forvígismann Brain Gym, sem virðist eiga í mestu basli með að verja staðhæfingar í kennsluefninu. Meðal annars þá að, meðhöndlaður matur innihaldi ekki vatn (á ensku "Processed food do not contain water").

Krakkar þurfa hreyfingu og tilbreytingu í námi. Slík tilbreyting þarf ekki að koma í klæðum Kalifornískra gervivísinda.

Afmælisráðstefna Keldna

Í haust verður haldin alþjóðleg ráðstefna um fiskisjúkdóma, á vegum Tilraunastöðvar Háskóla Íslands í  Meinafræði að Keldum. Ráðstefnan er meðal annars haldin í tilefni 60 ára afmæli tilraunstöðvarinnar. Viðfangsefni ráðstefnunar verða fiskisjúkdómar og ónæmiskerfi fiska, og hefur fjölda erlendra fyrirlesara boðað komu sína. Efni ráðstefnunar verður gert betri skil þegar nær dregur, en nánari upplýsingar má nálgast á vefsíðu ráðstefnunar.