Niðurskurður í grunnrannsóknum

Stöð 2 fjallaði um áhrif nýju fjárlagana á grunnrannsóknir.

Þar var rætt við Eirík Steingrímsson prófessor við Læknadeild. Fram kom

[þetta er E]kki björt framtíð, fyrir unga fólkið sem er að koma heim og hasla sér völ. Þeirra tækifæri eru að hverfa...

Fjárfesting í  grunnrannsóknum er afar ódýr, en verðmætasta nýsköpun sem völ er á.

Allur niðurskurður í rannsóknarsjóðum og samkeppnisjóðum gengur þvert gegn ríkistjórnarinnar, fyrri ríkistjórnar og þessarar ríkistjórnar,  í vísindamálum.

Ég tek heilshugar undir þessi skilaboð Eiríks.

Mikilvægt er að halda samfellu í vísindastarfi, og þjálfa nýtt fólk með kunnáttu á vísindalegum vinnubrögðum og aðferðum.

Samfellan í hættu, því að eitt slæmt ár hjá Verkefnasjóði Rannís brýtur upp verkefni og seinkar framvindu þeirra.

Nógu erfitt er að stunda rannsóknir í fremstu röð, þó að íslenskir vísindamenn séu ekki dregnir heilt ár aftur úr kollegum sínum erlendis.

Einnig er hætt við að framhaldsnemar flosni upp úr verkefnum (sem er reyndar vandamál nú þegar vegna skorts á heildarstefnu Stjórnar, HÍ og Rannís). Einnig þýðir þetta að færri nýjir nemendur byrja í rannsóknum. Og bestu nemendurnir munu örugglega fara í nám annarstaðar, nema þeir séu bundnir átthagafjötrum eða séu með rómantíska óra um samstöðu einstakrar þjóðar á norðurhjara.

Ísland er ekki nafli alheimsins. Við niðurskurð í grunnrannsóknum lendum við nær útnára veraldar.

Vísindamenn ósáttir við fjárlögin

Ekki skynsamlegt að draga úr stuðningi við rannsóknir

Á nýjum fjárlögum er framlag til rannsóknarsjóðs Rannís minnkað um 200 milljónir, auk þess sem aðrir sjóðir á vegum Rannís eru skertir.

Grunnrannsóknir eru nær eingöngu reknar fyrir opinbert fé*. Þær eru grunnurinn sem hagnýtar rannsóknir byggja á. Einnig eru þær mikilvægar til að þjálfa fólk til vísindalegra vinnubragða, sem nýtist við hagnýtingu og betrumbætur á flestum sviðum.

Vísindamenn skrifa umsóknir, senda til Rannís, sem fær fagmenn til að meta þær og raða eftir gæðum. Um 29.9% umsókna hlutu brautargengi árið 2013 (úthlutað var 317 milljónum), en aðeins 20.2% árið 2012 (úthlutað var 233 milljónum). 

Hlutfall styrktra umsókna er frekar lágt, og upphæðirnar ekki háar á landsmælikvarða.

Rannsóknasjóður Rannís styrkir verkefni til 3 ára í senn. 2/3 sjóðsins eru því bundnir á hverju ári, í verkefni sem samþykkt voru árin tvö á undan.

Það þýðir að mikil skerðing á sjóðnum, getur þýtt að fá eða engin verkefni verða styrkt í janúar 2014.

Ef maður étur útsæðið og brennir smíðaviðinn, er ekki von á góðu.

*Einkaðillar vilja ekki fjárfesta í slíkum rannsóknum, nema helst á sjúkdómum sem þeir eða nærstaddir eru að drepast úr.

Mesti vöxtur sjávarklasans er í líftækni og fullvinnslu