Tígrar líða undir lok, eftir að Mógli sigraði Séra Kan

Mógli úlfastrákur var hugarfóstur Rudyard Kiplings. Flestir þekkja Disney útgáfu sögunnar, en upprunalega útgáfa Kiplings var mun frískari en það hvítþvegna moð. Kipling var frægur fyrir "af því bara" (just so) sögur, þar sem allt var mögulegt.

Í Disney útgáfunni er Mógli hrakinn á flótta af tígrisdýrinu Séra Kan sem hefur einsett sér að borða menn. En að lokum tekst honum að sigra tígurinn, með því að hræða hann með eldi. Mogli lýtur að lokum töfrum yngismeyjar og gengur mönnunum á hönd.

Í sögu Kiplings veldur Séra Kan því að Mógli verður viðskila við fólk sitt og lendir í umsjá úlfanna. Og eftir heilmikla atburðarás yfirbugar Mógli tígurinn, og hamflettir hann (eins og allir góðir veiðimenn - á tímum Kiplings).

Hnignun tígrisdýra 

Tígrisdýr eru rándýr og þurfa sín búsvæði. Metið hefur verið að fyrir rúmri öld hafi verið um 100.000 tígrar á jörðinni, dreifð um Indonesíu, Indland og mið Asíu. Nú eru milli 3000 og 4000 dýr til í villtri náttúru.  Stofn villtra tígrisdýra hefur minnkað um 96% á 100 árum.

Þau eru nú útdauð á Jövu, mið Asíu, suður Kína og Balí. Þau búa enn á Indlandi og í norður Kína og nokkrum vestari eyjum Indónesíu.

Á Indlandi eru sífelldir árekstrar á milli bænda og tígra, aðallega vegna þess að búfénaður er heppileg bráð.

Auðvitað þurfa menn lífsrými og jarðnæði, en við höfum einnig okkar skyldur gagnvart náttúrunni.

Tígrisdýr eru stórkostlegar og skepnur. Þau eru sannarlega stórhættuleg, en eiga samt sinn tilverurétt. 

Spurning er hvernig þau myndu spjara sig á hálendi Íslands. Lömb og hreindýr ættu að vera auðveidd en ég veit ekki hvort berangrið sé heppilegt fyrir veiðiaðferðir þeirra.

Ég er ekki að stinga upp á að tígrisdýr verði flutt hingað til lands. En kannski verða eyjar eins og Ísland eða Balí gerð að griðlöndum fyrir tegundir í útrýmingarhættu einhverntíman í framtíðinni. Vitanlega þyrfti menn eins og Mógla til að gæta öryggis mannfólks og einhvern eins og Jane Goodall til að gæta hagsmuna dýranna.

Þessi pistill er umskrifuð útgáfa af pistli frá 2014.

Ítarefni:

Mynd af tígrisdýr tekin í Potter park í Lansing Michigan (AP).

World Wildlife Foundation - tígrisdýr.

ELLEN BARRY og HARI KUMAR 11. febrúar, 2014 NY Times Tiger Population Grows in India, as Does Fear After Attacks

Ályktun um uppbyggingu Náttúruminjasafns Íslands

Ályktun um uppbyggingu Náttúruminjasafns Íslands

Í umboði neðangreindra samtaka skorum við á Alþingi og mennta- og menningarmálaráðherra að taka hið fyrsta af skarið varðandi málefni Náttúruminjasafns Íslands og búa þannig  um hnúta að starfsemi þess rísi undir nafni við miðlun á fróðleik og þekkingu á náttúru landsins, náttúrusögu, náttúruvernd og nýtingu náttúruauðlinda, eins og lög kveða á um. Ályktun Alþingis nr. 70/145 um hvernig minnast skuli aldarafmælis fullveldis Íslands, sem formenn allra þingflokka á Alþingi fluttu undir lok síðasta kjörtímabils og samþykkt var með 56 atkvæðum mótatkvæðalaust er mikið fagnaðarefni. Þar kemur m.a. fram að Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni ... „að sjá til þess að í fjármálaáætlun til næstu fimm ára, sem lögð verður fyrir Alþingi vorið 2017, verði gert ráð fyrir uppbyggingu Náttúruminjasafns.“Það veldur því vonbrigðum að Náttúruminjasafns Íslands skuli hvergi vera getið í tillögu ríkisstjórnarinnar að ríkisfjármálaáætlun 2018–2022.

Á 100 ára afmæli HÍN árið 1989 kynnti menntamálaráðherra áætlanir um að reist yrði hús yfir Náttúrugripasafn Íslands. Í kjölfarið var mæld út lóð í Vatnsmýri fyrir byggingu  Náttúruhúss sem var hugsað sem safnbygging og aðsetur Náttúrugripasafns. Í  deiliskipulagi Háskólasvæðisins er enn gert ráð fyrir Náttúruhúsi á þessum stað, á  svonefndum G-reit.

Staða Náttúruminjasafnsins, höfuðsafns þjóðarinnar í náttúrufræðum, hefur frá upphafi  verið óviðunandi og safnið búið við þröngan kost þau tíu ár sem liðin eru frá stofnun  þess. Fjárheimildir hafa verið afar naumt skornar, starfsmenn aðeins tveir hið mesta, skrifstofuaðstaða ótrygg og engin aðstaða til sýningahalds, kennslu eða miðlunar  fróðleiks á eigin vegum.

Öflugt náttúrufræðisafn styrkir menntakerfið og menningarlífið og stuðlar að aukinni þekkingu á náttúru landsins og skilningi á tengslum hennar við umheiminn. Menntun landsmanna í náttúrufræðum er forsenda sjálfbærni í atvinnugreinum þjóðarinnar, sem nær allar hvíla á nýtingu náttúrunnar. Aukinn skilningur á náttúru Íslands er eitthvert  brýnasta verkefni samtímans og skólaæska landsins á sannarlega skilið metnaðarfullt og  nýstárlegt náttúrufræðisafn þar sem undrum og ferlum náttúrunnar eru gerð skil.

Það er mikils um vert að ekki verði hvikað frá þeim góðu fyrirheitum sem gefin eru í fyrrnefndri ályktun Alþingis.

Hið íslenska náttúrufræðifélag
Bandalag Íslenskra skáta
Eldvötn - Samtök um náttúruvernd
í Skaftárhreppi
Félag íslenskra safnafræðinga
FÍSOS - Félag íslenskra safna og
safnmanna
Fjöregg í Mývatnssveit
Fuglavernd
Landvernd
Líffræðifélag Íslands
Náttúruverndarsamtök Austurlands
Náttúruverndarsamtök Íslands
Náttúruverndarsamtök Suðurlands
Náttúruverndarsamtök
Suðvesturlands
Samlíf, samtök líffræðikennara
Skógræktarfélag Ísland
Ungir umhverfissinnar