Færsluflokkur: Vísindi og fræði
20.10.2015 | 21:34
Hvernig þekkir maður þorska í sundur?
Hvernig þekkir maður þorska í sundur?
Hlynur Bárðarson flytur erindi á vegum Hins íslenska náttúrufræðifélags. Erindið verður flutt mánudaginn 26. október kl. 17:15 í stofu 132 í Öskju, náttúrufræðahúsi Háskóla Íslands. Aðgangur er öllum heimill og ókeypis.
Ágrip af erindi:
Rannsóknir á þorski (Gadus morhua) í Atlantshafi benda til þess að uppbygging stofna sé mun flóknari en áður hefur verið talið. Íslenski þorskstofninn er byggður upp af mörgum hrygningarhópum og erfðafræðilega mismunandi vistgerðum (e. ecotypes) sem sýna mismunandi farhegðun, ástand og vöxt sem leiðir til munar í kynþroskaaldri. Áhrif af veiðum geta hugsanlega leitt til ólíks veiðiálags milli hópa. Það getur haft alvarlegar afleiðingar að leiða hjá sér og taka ekki tillit til slíks stofnbreytileika. Það gæti leitt til fækkunar á hrygningarhópum, að smærri og viðgangsminni hópar hverfi og að erfðabreytileiki minnki. Af þessum sökum er mikilvægt fyrir fiskveiðistjórnun að innleiða aðferð til að greina á milli hópa.
Í doktorsverkefni sínu kannaði Hlynur hvort hægt væri að nýta útlit kvarna til slíkrar aðgreiningar á vistgerðum íslenska þorskstofnsins. Þetta var gert með því að hanna aðferðina með kvörnum úr gagnamerktum (e. Data Storage Tagged) þorskum sem, þar til nú, eru einu þorskarnir sem er hægt að greina til vistgerða. Aðferðin var einnig sannreynd með því að kanna samband milli kvarnaútlits og Pantophysin-erfðamarksins sem finnst í mismunandi tíðni milli vistgerða.
Niðurstöðurnar voru jákvæðar og aðferðin árangursrík í aðgreiningu vistgerða og opna þær á möguleikann á að greining á kvarnaútliti sé þar með hagnýtt af vísindamönnum við greiningar á íslenska þorskstofninum. Í þessu verkefni var einnig sýnt fram á að brotnar kvarnir geta verið nýttar til rannsókna á aðgreiningu stofna með því að líma þær saman aftur.
Hlynur Bárðarson fæddist 1982 og ólst upp á Selfossi. Hann lauk stúdentsprófi af náttúrufræðibraut og eðlisfræðibraut frá Fjölbrautaskóla Suðurlands á Selfossi 2002 og B.Sc. gráðu í líffræði frá Háskóla Íslands 2006 og M.Sc. gráðu í umhverfis- og auðlindafræði frá sama skóla 2009. Hlynur varði doktorsverkefnið sitt við Háskóla Íslands 3. september síðastliðinn.
12.10.2015 | 22:27
Nóbel 2015: Sníkjudýr og vanræktir sjúkdómar
Vísindafélagið stendur í haust fyrir fyrirlestraröð um Nóbelsverðlaunin
í ár.
Sigurður Guðmundsson prófessor og sérfræðingur í smitsjúkdómum mun halda
fyrirlestur kl. 12:00 fimmtudaginn 15. október í sal Þjóðminjasafnsins:
Nóbelsverðlaun í lífeðlis- og læknisfræði 2015: Sníkjudýr og vanræktir
sjúkdómar í brennidepli.
Meðfylgjandi er ágrip af erindinu og slóð á atburðinn er eftirfarandi:
https://www.facebook.com/events/1535459543432229/
29.9.2015 | 13:16
Stofngerð þorskfiska
Guðni Magnús Eiríksson mun verja doktorsverkefni sitt um rannsókn á stofngerð nokkura þorskfiska föstudaginn 2. október.
Guðni vann verkefnið undir stjórn Einars Árnasonar prófessors, og var áherslan á að greina samsetningu þorskstofnsins kringum Ísland. Notaðar voru aðferðir sameindaerfðafræði til að greina breytileika í genum og á milli genasvæðum. Gögnin voru síðan greind með aðferðum stofnerfðafræði, sem getur metið erfðabreytileika í stofnum, sögu þeirra, metið far á milli svæða og fleiri þætti.
Hér að neðan fylgir kynning á efni ritgerðarinnar á ensku.
Doktorsvrönin fer fram kl. 14:00 í stofu 132 í Öskju, náttúrufræðihúsi Háskóla Íslands.
-----
In the present study genetic variation and population genetic structure in spawning Atlantic cod, Gadus morhua, around Iceland was examined. Earlier research on population genetic structure in cod has not been conclusive and the use of different molecular methods have shown different patterns. It is important to determine why different methods show different patterns in order to describe the population genetic structure in cod. In the present study both microsatellite DNA variation and mitochondrial DNA sequence variation were estimated. Both methods have commonly been used in population genetic studies in cod.
Findings of microsatellite DNA variation analysis showed a genetic difference between cod from the waters south and north of Iceland. However, analysis of the observed difference suggest that it can be explained by natural selection affecting genetic variation at a single microsatellite loci (Gmo34). When disregarding this locus from the analysis no genetic difference was observed. A small but significant genetic difference was found among Atlantic cod sampled at different depths off the south coast of Iceland, indicating that different populations of Atlantic cod may be found at different depths. Analysis of mtDNA sequence variation showed no overall genetic difference among different geographic areas around Iceland. Analysis of temporal mtDNA sequence variation showed rapid changes in allele frequencies, particularly in cod from NE-Iceland, suggesting that the mtDNA sequence variation can be useful for detecting recent population divergence. Thus, the findings of the present study do not suggest that cod around Iceland is geographically divided into distinct historical populations as has been suggested in some earlier studies. On the contrary the findings suggest high levels of gene flow in Atlantic cod around Iceland.
Genetic variation and population genetic structure across the North Atlantic ocean was also examined in saithe Pollachius virens, haddock Melanogrammus aeglefinus and whiting Merlangius merlangus using mtDNA sequence variation at the cytochrome c oxidase subunit I locus. The results showed limited trans-Atlantic genetic structure for all the species indicating high levels of gene flow or insufficient time for genetic differentiation to have become established. The observed genetic sequence variation for saithe and haddock suggest sex-biased migration pattern. The results indicate that females may be more philopatric and males more migratory. Such behaviour has rarely been described for marine fish and is worth further research.
The observed mitochondrial sequence variation for all the studied species indicate sudden population expansion, reflected in high number of singletons and a shallow genealogy. However, the estimated timing of expansion varies among the examined species, suggesting that the biological, historical or analytical factors resulting in the observed pattern may differ among the species.
28.9.2015 | 11:02
Loftslagsbreytingar: Orsakir og afleiðingar í ljósi viðræðna um nýtt samkomulag - erindi 28. sept
Loftslagsbreytingar: Orsakir og afleiðingar í ljósi viðræðna um nýtt alþjóðlegt samkomulag 2015
Hér birtist tilkynning frá Hinu íslenska náttúrufræðifélagi.
Stefán Einarsson flytur erindi á vegum Hins íslenska náttúrufræðifélags. Erindið verður flutt mánudaginn 28. september kl. 17:15 í stofu 132 í Öskju, náttúrufræðahúsi Háskóla Íslands. Aðgangur er öllum heimill og ókeypis.
Ágrip af erindi:
Niðurstöður vísindarannsókna sýna að loftslag hefur hlýnað að jafnaði um 0,85°C síðan 1880, að sjávarborð hefur hækkað um 0,19 metra síðan 1901, að ísþekja dregst hvarvetna saman og að höf hafa súrnað sem nemur 26% aukningar í styrk vetnisjónarinnar í sjónum. Þessi þróun mun halda áfram af auknum krafti ef ekki verður gripið í taumana.
Í desember næstkomandi er stefnt að nýju samkomulagi um loftslagsmál á fundi loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París. Samkomulagið mun setja ramma um loftslagsmál frá árinu 2020 og er jafnframt ætlað að stuðla að auknum metnaði í loftslagsmálum fram til 2020. Afar brýnt er að Parísarsamkomulagið verði metnaðarfullt þannig að dregið verði nægilega úr losun gróðurhúsalofttegunda á komandi árum og áratugum til þess að komast hjá alvarlegum afleiðingum loftlagsbreytinga.
Losun gróðurhúsalofttegunda hefur aukist mikið undanfarna áratugi og hefur aukningin verið örust frá síðustu aldamótum, aðallega vegna losunar frá brennslu jarðefnaeldsneytis og iðnaði. Samanlögð losun koldíoxíðs (CO2) frá árinu 1870 er um 1900 Gt (milljarðar tonna). Ef góðar líkur eiga að vera á að hlýnun jarðar haldist að meðaltali innan 2°C þarf að takmarka losun CO2 við 2900 Gt og er því rýmið sem enn er til losunar um 1000 Gt CO2. Árleg losun CO2 er nú um 35 Gt.
Orkunotkun og orkuframleiðsla veldur um 65% af heildarlosun gróðurhúsalofttegunda. Úrbætur í orkugeiranum vega því mest og fer mikilvægi þeirra vaxandi vegna aukinnar eftirspurnar eftir orku samfara fólksfjölgun og bættum efnahag. Nauðsynlegt er að minnka losun á hverja kílówattsstund af framleiddu rafmagni og draga úr losun vegna orkunotkunar í byggingum, samgöngum og iðnaði. Þetta má m.a. gera með beislun endurnýjanlegra orkugjafa og bættri orkunýtningu.
Um fjórðungur losunar gróðurhúsalofttegunda stafar frá landbúnaði og annarri landnotkun. Rekja má losunina m.a. til húsdýrahalds, áburðarnotkunar, skógareyðingar og losunar frá framræstu votlendi. Losunin hefur minnkað undanfarið aðallega vegna minni skógareyðingar og aukinnar skógræktar. Fólksfjölgun og breyttar neysluvenjur munu hins vegar kalla á aukið landrými til matvælaframleiðslu.
Stefán Einarsson (f. 1953) lauk BS-prófi í efnafræði og hafefnafræði frá Háskóla Íslands og doktorsprófi í efnafræði frá Háskólanum í Gautaborg árið 1986. Hann hefur starfað sem sérfræðingur í Umhverfis- og auðlindaráðuneytinu frá árinu 2007.
Sjá nánar á vef HÍN (http://www.hin.is/)
21.9.2015 | 17:02
Aðlögun gena einstakrar heimskautaþjóðar - grænlendinga
Þegar Íslensk erfðagreining ruddi sér til rúms, var því haldið staðfastlega á lofti að íslendingar væru einstök þjóð til erfðarannsókna. Íslendingar væru erfðafræðilega einsleitir, afkomendur afmarkaðs hóps landnema og því sérstaklega heppilegir til rannsókna. Reyndar kom í ljós að erfðafræðileg fjölbreytileiki landans var meiri en haldið var fram. Flestar stökkbreytingar sem finnast í evrópu finnast einnig hérlendis, þótt eitthvað séu færri samsetningar þeirra hér en þar.
Á þeim tæplega 20 árum sem liðin eru hefur heilmargt gerst í mannerfðafræði, vegna raðgreiningar erfðamengis mannsins en ekki síst vegna framfara í sameindalíffræði og stofnerfðafræði.
Nýleg grein í Science lýsir rannsókn á erfðafræði einstakrar heimskautaþjóðar, Grænlendinga. Í ljós kemur að um 25% gena grænlendinga eru af evrópskum uppruna, en afgangurinn amerískur (eða austur-asískur, eftir því hvernig skilgreint er). Með því að greina breytileika í erfðamengi einstaklinga var hægt að skipta þeim í hreinræktaða eða dönskuskotna grænlendinga.
Danski stofnerfðafræðingurinn Rasmus Nielsen og félagar hans báru saman erfðamengi hreinræktaðra grænlendinga, evrópubúa og asíubúa. Þeir leituðu að stökkbreytingum sem voru algengar meðal grænlendinga en fátíðar annars staðar. Það eru erfðaþættir í genum sem geta tengst aðlögun að lífinu á heimskautaís. Sérstök áhersla var lögð á að greina breytileika í genum sem tengjast efnaskiptum og orkubúskap, þar sem fæða grænlendinga töluvert ólík fæðu evrópubúa.
Þeir fundu merki um náttúrulegt val á nokkrum genum, sem tengjast m.a. styrk LDL kólesteróls, þyngd og hæð. Það voru þá viss erfðafrávik (stökkbreytingar) sem voru algengari í grænlendingum en öðrum. Sumar stökkbreytingarnar tengjast reyndar líka hæð meðal evrópubúa, en reyndar ekki þyngd. Sem er pínkulítið forvitnilegt.
Rannsókn þessi sýnir að kortlagning erfðaþátta er möguleg í flestum stofnum manna. Erfðafræðileg einsleitni er ekki nauðsynleg forsenda þess að hægt sé að finna gen, ef þú býrð yfir nægilega flottum tólum til að greina skyldleika og blöndun hópa.
Pistillinn var lagfærður 24. sept. Lagfæringar á setningu um einsleitni/fjölbreytni sbr athugasemd Gunnars, og aðrar ambögur hlutust af hraðskrifum.
Grein Nielsens og félaga má lesa á vef science, ítarefni fyrir neðan.
Vísindi og fræði | Breytt 24.9.2015 kl. 10:48 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
11.9.2015 | 10:45
Áföll og tilgangur lífsins
Við sem lifum án trúarbragða þurfum að finna lífi okkar tilgang sjálf. Það er meiriháttar verkefni og reynist sumum ofviða, sérstaklega þegar tómleiki veraldarinnar blasir við eða við sökkvum okkur um of í tilgangsleysi allra hluta (samanber bísamrottuna). Áföll eins og slys, ofbeldi eða nauðgun geta einnig rænt okkur friðnum og skilið okkur eftir á bjarmi hengiflugs, þar sem ótti, þunglyndi og sjálfsvígshugsanir berjast um í okkur.
Steindór J. Erlingsson hefur átt við þunglyndi að stríða í nokkra áratugi, og hefur fjallað um þá baráttu, eðli geðsjúkdóma, skilgreiningu þeirra og fleira í nokkrum greinum. Nýjasta framlag hans er frásögn af atburðum sem líklega sendu hann á braut alvarlegs þunglyndis og sjálfsvígshugsana. Frásögnin hefst svo:
Í ljósinu frá jeppanum blasti gapandi brjóstkassinn við og ég hugsaði skelfingu lostinn: Get ég bjargað lífi mannsins? Dauðahryglurnar og hræðslan við að verða sjálfur skotinn nístu mig inn að beini. Ég varð að yfirgefa staðinn, dröslaði deyjandi manninum inn í jeppann og brunaði á spítalann, ef spítala skyldi kalla. Stöðvaði í niðamyrkri og tók líflítinn líkamann út. Á meðan ég hljóp með hann inn á daunillan spítalann sá ég og heyrði líf mannsins fjara út. Hann dó nokkru síðar.
Þessi atburður, sem átti sér stað er ég vann sem sjálfboðaliði um nokkurra mánaða skeið í Eþíópíu, var endapunkturinn á eins og hálfs sólarhrings atburðarás sem ég á enn erfitt með að trúa að ég hafi upplifað. Erfið veikindi bundu óvænt enda á dvölina. Reynslan í Afríku, framandleiki tilverunnar eftir heimkomuna, langvinn veikindi og martraðir virðast hafa orðið þess valdandi að hugsunin um sjálfsvíg hefur fylgt mér alla tíð síðan. Nýlega vörpuðu skrif rithöfundanna Albert Camus, Leo Tolstoy og Primo Levi nýju ljósi á reynsluna. Loksins, eftir 27 ára baráttu, eygi ég von um að sjá út úr myrkrinu.
Greinin heitir Hugleiðing um áföll og sjálfsvígshugsanir og birtist í nýjasta hefti Tímarits máls og menningar. Hún er forvitnileg blanda af persónulegri frásögn og leit að tilgangi lífsins með aðstoð merkra heimspekinga. Greinin er óvenjuleg í dýpt sinni og heiðarleika, þar sem Steindór dregur ekkert undan og rekur þjáningar sínar og hugleiðingar og hvernig skrif Alberts Camus og annarra hafa hjálpað honum í baráttunni. Hún hlýtur mín bestu meðmæli.
10.9.2015 | 13:02
Líffræðiráðstefnan 5. til 7. nóvember 2015
Mynd af flórgoða tók Óskar Sindri Gíslason.
Ráðstefnan spannar alla líffræði og veltur breiddin á framlagi þátttakenda.
Staðfestir öndvegisfyrirlesarar:
- Mina Bissell Lawrence Berkeley National Laboratory
- Greg Gibson Center for Integrative Genomics, Georgia Tech
- Robert Hindges MRC Centre for Developmental Neurobiology How do we see the world: Mechanisms to establish specific circuits in the vertebrate retina
- Steven E. Campana University of Iceland (formerly Fisheries and Oceans Canada)
- Brynhildur Davidsdottir University of Iceland, Environment and Natural Resources
- Snorri Baldursson Vatnajökulsþjóðgarður
Boðið verður upp á takmarkaðan fjölda erinda og með örlítið öðru sniði en á síðustu þremur ráðstefnum. Yfirlitserindi og heiðursverðlaun verða á sínum stað.
Vefur til að senda inn ágrip fyrir Líffræðiráðstefnuna 2015
Hægt verður að senda inn ágrip til og með 1. október. Skráningarvefur verður opnaður fljótlega. Að lokinni ráðstefnunni, laugardagskvöldið 7. nóvember, verður haldinn haustfagnaður félagsins.
Aðstandendur ráðstefnunar eru Líffræðifélag íslands, Líffræðistofa HÍ, Verk og náttúruvísindasvið HÍ, Lífvísindasetur HÍ, Háskólinn á Hólum, Hafrannsóknarstofnun, Landbúnaðarháskóli Íslands ásamt fleirum.
Nánari upplýsingar, um ráðstefnu og haustfagnað birtast á þessari vefsíðu félagsins biologia.is.
Vísindi og fræði | Breytt 11.9.2015 kl. 10:30 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
5.9.2015 | 16:12
Saga sjúklinga sem innblástur og lexíur
Fyrir um viku lést taugalíffræðingurinn Oliver Sacks.
Þorgerður E. Sigurðardóttir í Víðsjá fjallaði um bækur hans, sjúklinga og líf nýliðin föstudaginn.
Þrátt fyrir að maður hafi lesið nokkrar bækur Ólivers lærði ég heilmikið af þættinum. Reyndar minnst af erfðafræðingnum ;)
Víðsjá - Oliver Sacks
Víðsjá dagsins verður helguð breska taugafræðingnum og rithöfundinum Oliver Sacks sem féll frá 30. ágúst síðastliðinn. Í þættinum verður rætt um æviferil, rannsóknir og vísindamiðlun Sacks en bækur hans um mannsheilann hafa vakið mikla athygli og verið umskrifaðar bæði fyrir kvikmyndir og leikhús. Viðmælendur í þættinum eru Magnús Karl Magnússon læknir og deildarforseti læknadeildar Háskóla Íslands, Gunnþórunn Guðmundsdóttir bókmenntafræðingur og Arnar Pálsson erfðafræðingur. Í þættinum heyrast lestrar Illuga Jökulssonar úr skrifum Sacks sem að hljómuðu í þættinum Frjálsar hendur árið 1988. Tónlistin í þættinum er úr óperunni The man who mistook his wife for a hat eftir Michael Nyman og Vel stillta hljómborðinu eftir Johann Sebastian Bach.
Þorgerður sagði mér reyndar að það væri ótrúlega lítið til í safni útvarpsins um verk Sacks og skrif. Það er ansi merkilegt því hann er tvímælalaust merkur fræðari, og bækur hans hafa fengist í bókabúðum hérlendis um áratugabil. Reyndar er það þannig að bækur hans finnast í vísindahillum allra betri bókabúða erlendis.
Ég mæli eindregið með umfjöllun Víðsjár, en enn frekar með því að þú farir út í bókabúð (eða á bókanetverslun) og náir þér í eintak af bókum hans.
30.8.2015 | 10:49
Oliver Sacks taugalíffræðingur og sagnamaður er fallinn frá
Heilinn er stórbrotið fyrirbæri sem hjálpar okkur að skynja veröldina, rata um heiminn og samfélagið og heldur utan um hvatir okkar, minningar og þrár. Svo bregðast krosstré sem önnur tré - heilinn er ekki óbrigðull. Frávik í heilastarfsemi gera okkur erfitt fyrir og valda oft mikilli þjáningu (bæði sjúklinga og aðstandenda), en þau upplýsa okkur einnig um eiginleika taugakerfisins og vitundarinnar.
Oliver Sacks sinnti og rannsakaði sjúklingum með fágæta galla, meðal annars mann sem ruglaðist á konu sinni á hatti, mann sem varð fyrir eldingu og fylltist ástríðu fyrir tónlist, og mann sem fékk hnefastórt æxli i höfuðuð og man ekkert nema tónlist Grateful Dead (hvílík örlög!).
Oliver Sacks er líklega þekktastur fyrir bókina the Awakenings sem gat af sér samnefnda kvikmynd með Robin Williams og Robert Deniro í aðalhlutverkum. Þar fjallar hann um sjúklinga með svefnsýki sem margir hverjir höfðu sofið í áratugi. Árið 1969 var prufað að gefa þeim taugaboðefni, L-Dopa og raknaði fólkið þá við sér og var hið kátasta. Lækningin var tímabundin því þau féllu aftur í svefn einhverju síðar. Þó hægt væri að vekja fólkið með boðefninu urðu vökustundirnar alltaf styttri og styttri, líklega vegna þess að líkamarnir urðu ónæmir fyrir efninu.
Oliver fjallar á einstaklega næman hátt um einkenni og líðan sjúklinga sinna, dregur ekkert undan en viðheldur virðingu þeirra. Það er náðargjöf sem fáir hafa, og nær ómögulegt fyrir áhugapenna að lýsa almennilega. Til þarf lestur bóka Sacks. Hann hafði nefnilega einstaka frásagnagáfu og skrifaði af mikilli nærgætni og tilfinningu.
Ástæðan fyrir því kann að vera að hann var í raun ástfanginn af sjúklingum sínum, eins og hann lýsir í sjálfsævisögu sinni. I had fallen in love and out of love and, in a sense, was in love with my patients. Hann var ástfanginn í þeim skilningi að hann kafaði með sjúklingunum að rótum sjúkdóma þeirra, reyndi að skilja eðli þeirra og birtingarmyndir.
Óliver Sacks stundaði vísindi sértilfella og persónulegrar þekkingar, ekki vandlega skipulagðar rannsóknir á þúsundum með tilheyrandi viðmiðunarhópum og tölfræði. Engu að síður lærir maður heilmikið af skrifum hans, t.d. um sína eigin taugakippi, veikleika eða einkenni. En ekki síst að bera virðingu fyrir fjölbreytileika hins mannlega rófs og persónunum sem auðga líf okkar.
Ítarefni:
Mark Tran 30. ágúst 2015 The Guardian Oliver Sacks, eminent neurologist and author of Awakenings, dies aged 82
Will Self, 8. maí 2015 The Guardian On the Move: A Life by Oliver Sacks review
Arnar Pálsson 2. janúar 2012 Musicophilia
16.8.2015 | 14:36
Gnarr hvetur til uppbyggingar náttúruminjasafns Íslands
Náttúruminjasafn Íslands er ekki eiginlegt safn. Það er til í lögum, er með forstjóra og vonandi ennþá nokkrar skrifstofur upp á náð Háskóla Íslands. En það er ekki safn í eiginlegri merkingu, sem fólk getur gengið um og skoðað geirfuglinn, hvalabein, steindir, hraungerðir eða uppstoppaða smáhesta.
Það er alger hneisa að ekki sé náttúruminjasafn í landi sem þekktast fyrir náttúru.
Jón Gnarr fjallar um ástand safnsins eða hallæri öllu heldur í pistli í Fréttablaði laugardagsins (Náttúrulega). Þar segir hann m.a.:
Það er ekkert veglegt náttúruvísindasafn á Íslandi. Það er sérkennileg staða í landi sem er heimsfrægt fyrir náttúru sína. Það er svona svipað og ef í Danmörku væri ekkert Legoland. Fyrir nokkrum árum heimsótti ég safnið í París. Það sem vakti athygli mína var að flestir gestir voru í þeim hluta safnsins sem snéri að Norðurslóðum. Þar er uppstoppaður Geirfugl og fyrir framan hann var löng biðröð.
Söfn gegna margvíslegu hlutverki. Samkvæmt lögum er hlutverk Náttúruminjasafns Íslands að varpa ljósi á náttúru Íslands, náttúrusögu landsins, nýtingu náttúruauðlynda og náttúruvernd, auk þess að varpa ljósi á samspil manns og náttúru og á náttúru landsins í alþjóðlegu samhengi.
Söfn upplýsa og fræða, það jafnast ekkert á við fræðslu sem maður heldur að sé skemmtun eða afþreying. John Dewey benti á að við lærum með því að gera og kanna eitthvað (ekki bara af bók eða dæmum). Á söfnum fáum við að kanna náttúru sem erfitt er að nálgast, rýna í steingervinga eða bera saman steindir, hristast á jarðskjálftahermi eða fylgjast með vindi búa til sandöldur. Söfn nýtast til að skrá sögu, mynstur, hamfarir, strauma og stefnur, jafnt í náttúru, listum og búsetu.
Ríki, höfuðborg og landsmenn allir eiga að taka höndum saman og tryggja að almennilegt náttúruminjasafn verði sett upp hérlendis.
Mynd af fuglum tók Arnþór Garðarsson.
Ítarefni:
Náttúruminjasafn Íslands | Höfuðsafn á sviði náttúrufræða
35/2007: Lög um Náttúruminjasafn Íslands
Ályktun um stuðning við Náttúruminjasafn Íslands
Ákall vegna Náttúruminjasafns Íslands
Arnar Pálsson 25. nóvember 2011 Safnið sem gleymdist, þjóðarhneisa
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 16:31 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Nýjustu færslur
- Eru virkilega til hættuleg afbrigði veirunnar sem veldur COVI...
- Grunnrannsóknir eina aðferðin til að skapa nýja þekkingu og e...
- Lífvísindasetur skorar á stjórnvöld að efla hlut Rannsóknasjó...
- Eru bleikjuafbrigði í Þingvallavatni að þróast í nýjar tegundir?
- Hröð þróun við rætur himnaríkis
- Leyndardómur Rauðahafsins
- Loftslagsbreytingar og leiðtogar: Ferðasaga frá Suðurskautsla...
- Genatjáning í snemmþroskun og erfðabreytileiki bleikjuafbrig...
- Fjöldi og dreifing dílaskarfa á Íslandi
- Staða þekkingar á fiskeldi í sjó